Sześciolatek to „dziecko, które podlega gwałtownym emocjom i jest rozdzierane przez skrajności. […]. Chce być w centrum wszechświata, najbardziej kochane, mieć wszystkiego najwięcej. [...]Dziecko w tym wieku reaguje na innych negatywnie. Jeżeli się o coś poprosi, to w jego oczach sam ten fakt jest już wystarczającym powodem do sprzeciwu. […] Wiele z nich to dzieci krnąbrne, niegrzeczne, impertynenckie i gotowe dyskutować godzinami nad wydanym im poleceniem. Jednakże [...] potrafią zachwycać wtedy wigorem, energią, gotowością poznawania nowych rzeczy. Jest to wiek ekspansji i dzieci są wówczas zdolne niemal do wszystkiego. Mają kolosalny apetyt na nowe doświadczenia. Trudno im przyznać się do winy. Kłopotliwa, zwłaszcza w sytuacji szkolnej jest niska tolerancja frustracji – sześciolatek nie najlepiej sobie radzi z porażką. Idąc do pierwszej klasy, będzie narażony na konieczność konfrontowania się z przegraną – wiele zadań jest ocenianych, większość zadań wykonuje jednocześnie cała grupa, więc zawsze ktoś kończy zadanie pierwszy i z najlepszym wynikiem. Dziecko siedmioletnie jest dzieckiem „po zmianach”, dziecko sześcioletnie zaś – tuż przed lub w trakcie zmian. W wieku około sześciu lat następuje skok rozwojowy. Skok rozwojowy polega na dokonywaniu się w organizmie znacznych zmian w stosunkowo krótkim czasie. W ciągu około pół roku dokonują się zmiany we wszystkich sferach: fizycznej (rozwój narządów wewnętrznych), układzie nerwowym, umysłowym, ruchowym, hormonalnym. Dzieci są bardziej odporne na choroby, mięśnie stają się silniejsze, a co za tym idzie – sześciolatki są sprawniejsze fizycznie niż pięciolatki. Zaczynają być widoczne różnice rozwojowe między dziewczynkami a chłopcami. Kościec (także kości i mięśnie dłoni) kształtuje się około 1,5 do 2 lat dłużej u chłopców niż u dziewcząt. W związku z tym dziewczynki bardziej niż chłopcy lubią wycinać, rysować, malować; zeszyty dziewcząt są bardziej, czyste, schludne, pismo staranniejsze (dlatego nie należy porównywać zeszytów chłopców i dziewcząt). Sześciolatki są sprawniejsze manualnie i chętnie wykonują wszelkie prace różnymi technikami plastycznymi. Coraz większa sprawność manualna pozwala im uzyskiwać niezależność w sprawach samoobsługowych. Mają jednak wciąż silne napięcie mięśniowe rąk[...], ruchy u większości dzieci nie są jeszcze płynne, występuje geometryzacja i brak precyzji. Z tego też względu pisanie będzie przychodziło dzieciom z trudem. Łuki w literach będą zamieniane na kanciaste twory, trudno będzie się dziecku zmieścić w liniaturze - należy ćwiczyć z sześciolatkami pisanie na dużych płaszczyznach. Wiele dzieci nie będzie odczuwało przyjemności z nauki pisania, gdyż muszą one zmieniać pozycję, zdolność koncentracji i uwagi jest krótkotrwała, koncentrowanie się na precyzyjnej czynności wywołuje u dziecka zmęczenie, a niekształtne litery, czy znaki literopodobne zniechęcają sześciolatka do pracy. Za sprawą uwarunkowań rozwojowych dzieci mają kłopot z oceną stosunków przestrzennych typu: prawo – lewo, spod, nad, obok, zza, pod, przed itp. Rzutuje to na różnicowanie kształtów liter i cyfr, utrudnia ich zapamiętywanie, a tym samym pisanie i czytanie.Są to małe dzieci, których nierównowaga emocjonalna, do prawidłowego rozwoju, wymaga od otoczenia zapewnienia wszystkich potrzeb biologicznych i emocjonalnych. Potrzeba fizjologiczna, zaspokajanie głodu, poczucie akceptacji, bezpieczeństwa, ruchu oraz dla dzieci o wrażliwym układzie nerwowym – ciszę i miejsce do chwilowego odizolowania się od otoczenia. Dzieci sześcioletnie mają mniej dojrzały układ nerwowy niż siedmiolatki i silniej z tego powodu reagują emocjonalnie. Wszystkie emocje, te pozytywne, a tym bardziej negatywne oraz duża liczba różnorodnych bodźców, stanowią dla organizmu ogromny wydatek energetyczny – dziecko „wypala się”, rozregulowuje się jego funkcjonowanie (staje się płaczliwe, drażliwe, „nieznośne”, agresywne itp.) - można pomóc mu, dostarczając „paliwa” - owoce, kawałek czekolady, kanapka itp.
Ponadto ich system poznawczy w dalszym ciągu wymaga nauki poprzez zabawę, doświadczanie i eksperymentowanie, operowanie konkretami. Dłuższe niż, maksymalnie 20 minut, siedzenie przy stoliku czy ławce jest dla nich ponad siły i niezgodne z ich „naturą”.
Sześciolatek znacznie mniej – w porównaniu ze starszymi o rok kolegami – obawia się oceny społecznej, dlatego chętniej bierze udział w scenkach, angażuje się w różne działania na forum[...] Siedmiolatek jest spokojniejszy i wydaje się stabilniejszy emocjonalnie od młodszych kolegów. Siedmiolatki slusznie zostały opisane jako markotne, osowiałe i chimeryczne. Siedmiolatek nie tylko stroni od walki, lecz także od innych ludzi. Woli być sam.[...] Ma się wrażenie, ze buduje poczucie własnej tożsamości jedynie patrząc, obserwując, dumając. Ręce siedmiolatka są jednak bardzo ruchliwe. Ciągle czegoś dotykają , badają wszystko, z czym wejdą w kontakt. Siedmiolatek żywi niebywałą miłość do ołówków i przedkłada ich ostry, wyrazisty rysunek nad rozmazaną kreskę kredki świecowej. Jego intelekt znajduje się w fazie dynamicznego rozwoju. Siedmiolatek z dużą subtelnością dokonuje rozróżnienia w tym, co widzi i robi.Jest w fazie, w której bardzo ważne dla niego jest to, co inni sobie o nim pomyślą. W kontekście rozwoju poznawczego pojawia się umiejętność uogólniania, systematyzowania. Coraz sprawniejsze jest poslugiwanie się operacjami z zakresu myślenia abstrakcyjnego, co uwidacznia się w tempie przyswajania zagadnień matematycznych. Siedmiolatek skupia się nie tylko na bodźcu najbardziej widocznym (co było charakterystyczne dla sześciolatka), ale również dzięki kształtującej się uwadze dowolnej może skoncentrować się na tym, czego wymaga nauczyciel, nawet jeśli nie jest to dla niego szczególnie interesujący temat.
Podstawowa różnica polega na tym, że dziecko sześcioletnie jest ciągle jeszcze dzieckiem i tak powinno być traktowane, a dziecko siedmioletnie powoli dorasta do roli ucznia i stopniowo powinno być traktowane jako dziecko – uczeń.
